Tranh luận về chính sách cho công nghiệp ôtô

Trong khi đó, đại diện hai nhà sản xuất có vốn nước ngoài là Toyota và Honda cũng tin rằng với sự phục hồi trở lại của nền kinh tế, thị trường hơn 90 triệu dân là rất màu mỡ cho ngành ôtô. Vấn đề là sản xuất trong nước cần được bảo vệ đến khi quy mô phát triển hơn nữa.

Dù vậy, câu hỏi làm thế nào để sản xuất trong nước có bước đột phá, không chỉ dừng lại ở lắp ráp như hơn mười năm qua vẫn là một câu hỏi gây nhiều tranh luận .

“Chiến lược đã phê duyệt gần 10 tháng qua nhưng đến nay vẫn chưa có chính sách rõ ràng”, ông Dương sốt ruột. Chủ tịch Trường Hải kiến nghị Bộ Tài chính xem lại mức tính thuế tiêu thụ đặc biệt giữa xe nhập khẩu nguyên chiếc và lắp ráp. “Ví dụ, thuế tiêu thụ xe nguyên chiếc được tính trên giá nhập về, chưa có lợi nhuận, thuế má phát sinh, nên tính trên giá bán buôn của nhà nhập khẩu nếu không sợ, nhất là chuyển giá khi tính thuế”, ông cảnh báo.

Thế nhưng từ phía nhà nhập khẩu, ông Nguyễn Văn Dũng, đại diện Công ty Á Châu, chuyên nhập xe Audi lại phản bác. Ông nói: “Quan điểm của chúng tôi là cách tính thuế nhập khẩu hiện nay rất chính xác, không có gì phải thay đổi”.

Ông Dũng còn đặt vấn đề Nhà nước nên thu hồi các ưu đãi với các nhà sản xuất đã được hưởng song lại không đáp ứng các tiêu chuẩn về tỷ lệ nội địa hóa.

Theo Tổng giám đốc Toyota Việt Nam – Matura, do quy mô thị trường mỗi dòng xe còn quá thấp nên doanh nghiệp không thể nâng tỷ lệ nội địa hóa. “Nếu duy trì chính sách thuế ổn định, giúp thị trường tăng trưởng ổn định từng năm một đến khi quy mô mỗi dòng xe đủ lớn thì mới tăng được tỷ lệ nội địa hóa, giảm giá thành xe”, ông nói.

Nhắc lại thời kỳ bùng nổ ôtô gần chục năm trước, đại diện Toyota cho rằng nếu tới đây Nhà nước hỗ trợ bằng chính sách thuế phí thì thị trường sẽ phát triển ổn định như mong đợi.

Trong khi đó, Chủ tịch Vinaxuki Bùi Ngọc Huyên lại cho rằng chính sách vừa qua không sai mà chỉ là ở khâu thực hiện. Ông dẫn chứng, dù đang lãi lớn khi nhâp thiết bị về lắp ráp nhưng nghe theo chính sách ưu đãi của Nhà nước cho doanh nghiệp sản xuất phụ tùng, làm khuôn vỏ nên ông quyết định đầu tư. Nhưng 3 năm qua doanh nghiệp này không được hưởng chính sách như Nhà nước đã hứa về vay vốn, giảm thuế. “Tôi chỉ muốn chính sách được minh bạch, nếu không thực hiện được thì hãy giải thích vì sao. Bằng không, doanh nghiệp sẽ mất niềm tin vào chính sách”, ông Huyên tha thiết.

“Doanh nghiệp sẵn sàng đầu tư nhưng chính sách phải ổn định. Chính sách chỉ nên tập trung khuyến khích, doanh nghiệp đã làm ăn được, hoặc từng thành công nhưng bây giờ khó khăn”, ông Đào Phan Long bổ sung.

Thứ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh thừa nhận, chính sách đã không được thực thi tốt khiến doanh nghiệp đã không thể phát triển như kỳ vọng. Vị này cũng thanh minh rằng đã gần một năm sau khi ban hành chiến lược, cơ quan chức năng vẫn chưa ban hành chính sách cụ thể là với tinh thần thận trọng để khi ban hành chính sách sẽ hoàn thiện, khắc phục các khiếm khuyết thời gian qua và đi vào cuộc sống. 

Liên quan kiến nghị thay đổi cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt, Phó vụ trưởng Chính sách thuế thuộc Bộ Tài chính- Lưu Đức Huy thông tin, cơ quan này đã cũng đã khảo sát các doanh nghiệp trong quá trình chuẩn bị ban hành nghị định hướng dẫn luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và dự thảo quyết định của Thủ tướng về chính sách ôtô. Theo đó, một trong các hướng được xem xét là thuế này có thể được tính theo giá trị bộ linh kiện nhập khẩu.

Chí Hiếu